Vergi Usul Kanunu'nun 234. maddesine göre birinci ve ikinci sınıf tüccarlar, kazancı basit usulde vergilendirilenler, defter tutmak zorunda olan serbest meslek erbabı ve çiftçiler, vergiden muaf esnafa yaptırdıkları işler ve satın aldıkları emtia için gider pusulası düzenlemek durumundadır.
26 Ekim 2021 tarihli Resmi gazete'de yayımlanan 7338 sayılı kanunla yapılan değişikliğe kadar Maliye ile vergi mükellefleri gider pusulası konusunda zaman zaman sıkıntı yaşıyor, vergiden muaf esnaftan yapılan alımlar için bankadan ödeme yapılmış olsa dahi dekontu yeterli görmüyor, gider pusulasını zorunlu tutuyordu.
Gerek iş temposu ve yoğunluğu, gerekse dekontun yanında ayrıca bir gider pusulası düzenlenmesi , mükellefler tarafından anlamsız bulunduğu için çoğu zaman bu ödev yerine getirilmediğinden vergi dairesi ile mükellefler arasında ihtilaflar oluşuyor, bu ihtilaflar Mahkemelere taşınıyor, Mahkemeler de çoğu zaman mükellefler lehine karar veriyordu. Bu durum artık Maliye için gereksiz zaman kaybı, maliyet unsuru ve bürokratik işlem doğurmaya başlamıştı.
7338 sayılı yasayla nihayet Maliye uyandı, teknolojiye ayak uydurdu ve bankalar, ödeme kuruluşları ve PTT tarafından düzenlenen belgeler (dekont, alındı vb.) ve kamu kurum ve kuruluşlarının kendi mevzuatları dahilinde düzenledikleri belgelerin gider pusulası yerine geçeceğini, alımların bu tür belgelerle ispatlanması halinde ayrıca bir gider pusulası aranmayacağını kabul etti.
Ancak bir şartla! gider pusulasında yer alması zorunlu bilgilere dekontlarda da yer verilmesi koşuluyla.... Bu bilgiler; işin mahiyeti, emtianın cins ve nev'i ile miktar ve bedelini ve iş ücretini ve işi yaptıran ile yapanın veya emtiayı satın alan ile satanın adlariyle soyadlarını (Tüzel kişilerde unvanlarını) ve adreslerini ve tarihi.
7338 sayılı Kanun’la VUK 234'üncü maddede yapılan değişiklikle" vergiden muaf esnaf" ifadesi yerine "bu Kanun kapsamındaki belgeleri düzenleme zorunluluğu bulunmayanlara" ifadesi konularak sadece vergiden muaf esnaf için değil vergi mükellefi olmayan tüm kişilerden alınan mal ve hizmetler için gider pusulası düzenlenmesi zorunluluğu getirildi.
Ayrıca VUK'ta fatura düzenlemesine ilişkin süre yer almakla birlikte gider pusulasıyla ilgili herhangi bir süre yoktu. Artık Gider pusulasının mal ve hizmet alımından itibaren 7 gün içinde düzenlenmesi zorunlu hale getirilmiştir.
Artık yeni düzenlemeye göre;
Örneğin galeri olarak faaliyette bulunan bir mükellef, vergi mükellefi olmayanlardan yaptığı otomobil alımlarını dekont ile belgelendirebilirse gider pusulası düzenlemesine gerek yoktur.
Yine vergi mükellefleri, nihai tükticilere yapılan satışlardan iade edilenler için, iade ücretini bankadan yaptığı sürece gider pusulası düzenlemesine gerek bulunmamaktadır.
Ahmet TOK / YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİR